تحقیق درباره موسیقی درمانی

تحقیق درباره موسیقی درمانی

تحقیق موسیقی درمانی در قالب فایل ورد تهیه و طراحی شده و شامل صفحه فهرست بندی موضوعات، عنوان تحقیق،مقدمه، متن تحقیق و منابع می باشد که مجموع صفحات این فایل 24 صفحه است.

صفحات این تحقیق شماره گزاری شده و متن آن نیز پاراگراف بندی و ویرایش شده است و آماده ارائه و یا پرینت می باشد. فایل ورد این تحقیق قابل ویرایش بوده و شما می توانید به مطالب آن افزوده و یا هر قسمت که بخواهید حذف کنید.

جهت جلوگیری از بهم ریختگی متون و نمایش صحیح در دستگاه ها و نرم افزار های مختلف علاوه بر فایل Word یک نسخه فایل PDF هم در فایل دانلودی قرار داده شده است.

عناوین و سرفصل ها:

مقدمه – تاریخچه موسیقی درمانی – پیشینه موسیقی درمانی در تاریخ ایران – تعریف موسیقی درمانی – تعریف موسیقی درمانگر – جریان برنامه ریزی موسیقی درمانی – مزایای موسیقی درمانی – اثرات جسمانی – اثرات روانی – هدف ها و برنامه های موسیقی درمانی – دو روش در موسیقی درمانی – روش فعال – روش غیر فعال – چرا موسیقی به عنوان روش درمانی مفید است – روش ها و تکنیک های موسیقی درمانی – ۱- شنیدن موسیقی به طور غیر فعال – ۲- موسیقی و مشاوره – ۳- موسیقی و رشد – ۴- موسیقی و محرک – ۵- موسیقی و بازخورد زیستی – موسیقی درمانی  تکاملی (DMT) – DMT  پنج مرحله در برنامه – شیوه بالینی اورف شول ورک – موسیقی و تخیل هدایت شده – موسیقی درمانی به روش نورودف – رابینسون – کاربرد موسیقی درمانی – کاربرد موسیقی درمانی درعقب ماندگان ذهنی – کاربرد موسیقی درمانی دردرمان ناشنوایان – کاربرد موسیقی درمانی در درمان نابینایان – کاربرد موسیقی در درمان اختلالات ارتباطی – نوروفیزیولوژی ادراک موسیقی – ۱-مجتمع سلولی (شبکه نورونی) – ۲-زنجیره‌های مرحله‌ای (Phase Sequences) – منابع

بخشی از تحقیق:

مقدمه

موسیقی درمانی روشی است در جهت برخی اهداف درمانی با کمک موسیقی که می‌تواند مواردی از جمله تقویت و ساماندهی سلامت روحی و جسمی افراد را به دنبال داشته باشد. به عبارت دیگر از موسیقی درمانی برای بازیافت، نگهداری و تقویت سلامت جسمی و روحی و عاطفی استفاده می‌شود.

مهمترین جنبه ارتباطی موسیقی به خاطر وجه غیر کلامی آن است. موسیقی منعکس کننده محدوده وسیعی ازعواطف انسانی است.

وبه دلیل جهانی بودن وعدم تعلق به گروه خاص میتواند کلیه سدهای فرهنگی وزبانی را در نوردیده وبرای تعامل انسانها تجربه ای مشترک فراهم نماید.

موسیقی واقعیتی سازمان یافته است . رویدادی واقعی که درزمان اتفاق میافتد وتوجه لحظه به لحظه فرد رامی طلبد.

موسیقی درجایی که لغات به تنهایی ناتوان هستند میتواند در ایجاد ارتباط کمک کند. به خاطر ساختار واقعی موسیقی پدیدهای شکل می گیرد که می تواند شنیده شود واحساس گردد .

رشته موسیقی درمانی درحقیقت یکی از شاخه های علوم درمانی است  که دران موسیقی درمانگر از موسیقی وفعالیتهای گوناگون همراه با موسیقی بعنوان ابزار درمانی استفاده میکند واز مدتها پیش مرسوم بوده ولی به شکل علمی در دهه های اخیر مطرح شده است وتحقیقات بسیاری بر روی تاثیرات این شیوه درمانی انجام شده وهنوز هم درحال انجام است

همچنین موسیقی درمانی به عنوان طب مکمل است طب مکمل به طور خلاصه یعنی درمان بدون استفاده از داروهای شیمیایی. امروزه موسیقی درمانی جای خود را درطب مکمل باز نموده است چرا که استفاده از موسیقی موجب آرامش، بهبود محاسبه ذهنی و کاهش اثرات ذهنی ناشی از استرسهای وارده میشود. موسیقی انسانها رادربرقراری ارتباط ،اتحاد وتطابق توانا میکند.

تاریخچه موسیقی درمانی

ازابتدای تاریخ بشر از موسیقی برای شفا استفاده میکردند . درفرهنگ ابتدایی قبایل افریقایی ، فردی به نام شامان رهبر موسیقی ، طبیب و روحانی قبیله از موسیقی برای خروج امراض از کالبد  بیماران استفاده میکرد. چینی های قدیم تمدن هندو نیز موسیقی را شفا بخش میدانستند . یونانیان نیز از برنامه های موزیکال برای تصفیه و پالایش احساسات استفاده میکردند. و رومی ها موسیقی را علاج طاعون و درمان بیخوابی میدانستند .

ازقرن ۱۷تا نیمه قرن ۱۸موسیقی با حفظ اهمیت خود به عنوان امداد پزشکی برای خانواده های سلطنتی مورد توجه قرار گرفت . نویسندگانی مانند اسپنسر وشکسپیر نیز کوشیدند تا دراین دوران جایگاه علمی وپذیرفته ای از موسیقی در درمان اسیب های روانی و…ایجاد کنند درطول قرن ۱۹استفاده ازموسیقی دربرنامه های آموزشی نابینایان وناشنوایان امریکا افزایش یافت.

درقرن ۲۰ به علت کاربرد موسیقی دردرمان، زمینه ایجاد حرفه (موسیقی درمانی) مهیا شد واستفاده درمانی از موسیقی به خصوص در حرفه روانپزشکی گسترش یافت .

اولین انجمن موسیقی درمانی دردنیا،انجمن ملی موسیقی درمانی  امریکااست که درسال ۱۹۵۰ تاسیس شد .درسال ۱۹۷۱نیزانجمن موسیقی درمانی امریکا تشکیل شد وبه موازات آن سومین مرکز مهم موسیقی درمانی (انجمن موسیقی درمانی کانادا)درسال ۱۹۷۴ شکل گرفت .دوانجمن موسیقی درمانی امریکا درسال ۱۹۹۸ بایکدیگر متحد شدند وسازمان واحدی را تشکیل دادند.

پیشینه موسیقی درمانی در تاریخ ایران

نخستین سیستم نظام یافته آکادمیک موسیقی درمانی در ایران باستان بنا گردید. بر اساس کتیبه‌هایی که در سال ۱۳۴۹ یافت گردیده‌است در دانشگاه جندی شاپور اهواز دانش موسیقی و درمان با موسیقی از دپارتمان‌هایی بوده‌است که هر دانشجوی پزشکی آن زمان (۱۵۰۰ الی ۱۳۹۰ سال پیش) باید آن را می‌گذراند نکته جالبی که وجود دارد اینست که پرستارهایی برای بیمارستان‌های آن زمان پرورش می‌یافتند می‌بایست در نواختن چند ساز اصلی تبحر داشته باشند و بر این اساس موسیقی تجویز شده از پزشک را ارائه می‌کرده‌اند.

این موسیقی ارائه شده در هنگام زایمان زنان دربار ساسانی از لوازم کار یک پزشک بود از لحاظ پیشینه، موسیقی آرام بخش در ایران باستان با ظهور دین زرتشت آغاز شد. کتاب اوستا و اشعار آهنگین گات‌ها الهام بخش موسیقی دانان برای تصنیف آوازها و ملودی‌ها و همچنین تشکیل مراسم و آیین‌های موسیقایی بوده‌است. در واقع موسیقی در تاریخ ایران باستان در خدمت تلقینات دینی و اشارات مذهبی بوده‌است که اکنون در تمرینات تن آرایی انواعی از آن را شاهد هستیم.

بعد از حضور اسلام در ایران عمده فعالیت‌های موسیقی نوشتاری و نظری شد و بیشتر مطالب نظری رنگ و بویی از برداشت یونانیان داشت که با اعمال تغییراتی منتقل شده بودند. یونانی‌ها موسیقی را در میان موضوع‌های فلسفی مطرح می‌کردند و بیشتر فیلسوفان در کنار علوم دیگر در مورد موسیقی اظهار نظر می‌کردند. به‌طور اجمال آثار نوشتاری گذشتگان در مورد تأثیر موسیقی بر روح و نفس بیشتر بر محور طبایع و مزاج زمان و افلاک و سماع است که بزرگان حکمت، فلسفه، و پزشکی ضرورتاً نکاتی در این باب آورده‌اند.

از مهم‌ترین آثاری که در این زمینه وجود دارد قابوس نامه اثر کیکاووس بن قابوس بن وشمگیر است که به‌طور مفصل به اثر نواختن موسیقی در طبایع مختلف اشاره دارد. او بزرگ‌ترین هنر نوازندگی را از آن می‌داند که متناسب با طبع و حال شنونده بنوازند.«رامشگر (نوازنده) را بزرگترین هنر آنهاست که بر طبع مستمع رود».وی از نخستین مسلمانانی است که در اثر خود باب مهمی را به موسیقی درمانی اختصاص داده‌است وی پس از این که شیوه‌های عملکرد و برخورد اجتماعی یک موسیقی درمان گر را ذکر می‌کند براساس ۱-طبایع چهارگانه ۲- سن ۳- جنس شنونده موسیقی، نوعی موسیقی مربوط به آن طبقه‌بندی را توصیه می‌کند که متأسفانه بسیاری از گوشه‌هایی که عنصرالمعالی نام برده‌است در گذر زمان فراموش شده و تنها نامی از آن باقی نمانده‌است.

اشاره عنصرالمعالی به صفات دموی، صفراوی و … توجه به وضعیت روانی و عاطفی شنونده‌است در مبانی روش موسیقی و آواز دوره‌های مختلف زندگی را از هم تفکیک می‌کند. برای کودکان نغمه‌ها و آواز و نوازندگانی ساده و آسان و سبک را ذکر می‌کند. از دید او چون کودکان درک لطیف تری دارند برای آن‌ها ترانه ساخته می‌شود و نغمه‌هایی با وزن سبک تا راحت بفهمند و از آن لذت ببرند و برای اهل موسیقی و پیرامون موسیقی جدی را توصیه می‌کند. پس از این وصفی در انواع نواها با توجه به شغل افراد دارد من جمله «در سرا کار حریفان را همی نگرد اگر قوی مردمان خاصی مبین سزای عقل که حرف مطربی دانند (یعنی مردم خردمند) پس راه‌های نیک و نواهای نیک همی زن اما سرود بیشتر اندر پیری گوی اندر مذمت دنیا اگر قوی سپاهی و عیار پیشگان را بینی و دو بیتی‌های ماوراءالنهری گوی در حزب کردن و ستودن عیاری …»

اما در زمینه موسیقی درمان و فواید جسمی آن ابن سینا در دانشنامه علایی بابا بزرگی به نام بابا موسیقی دارد که سخنان بدیع از این نابغه پزشکی ذکر گردیده‌است همچنین در این زمینه در کتاب شفا بخش مهمی را بدین گفتار اختصاص داده‌است:

علم موسیقی جز وی است از بدن انسان که می‌گردد از دل و سینه تا ناف گاه بالا می‌رود و گاه پایین دل آید و از اول هر ماه تا سلخ، هر روزی در عضوی باشد از اعضاء رئیسه و همواره سیار با ستاره ارقنوع. و این ستاره ارقنوع سیاره‌ای است رد وجودی آدمی به منزله آب و خون که هر روز در عضوی باشد پس در هر عضوی که باشد نبض را از او خبری است و نباض و حکیم را واجب است که علم ادوار را نیکو فراگیر تا بود که در تشخیص نبض کمتر خطا کند … روز اول ماه عیش کمتر کند که نبضش در سر قحف باشد دوم ماه در دماغ سوم ماه در کام چهارم ماه در حنجره پنجم ماه در کیلوس، شش ماه در کیموس، هفتم ماه در سینه هشتم سر نهم در امعاء، دهم در احسا، یازدهم در ناف، دوازدهم بر دست‌ها، سیزدهم بر دست چپ، چهاردهم باز در دماغ رود. و قرار بگیرد تا پانزدهم در کام باشد و شانزدهم ماه باز معاودت به قلب کند این مرتبه در هیچ مکان نیز تقلیل نکند تا به عروق صافن … و باز رد اول ماه به قدرت حضرت الله رجعت در دماغ و سر کند جراح را واجب است که در روزی که ارقنوع و کوکب موسیقی در دماغ و حدقه چشم باشد دست علاج از امراض عین و دندان و تنقیه دماغ و جگر کوتاه دارد که محل خطر است و دیگر چندین مرض را حکمای فلسفه از علم موسیقی و مقالات و پرده و نغمات غریبه موزون معالجه می‌کرده‌اند مثل دق و سل و قولنج و تب صفراوی.

«…چنانچه هر نغمه که باشد به نسبت کواکب سبعه تعلق به امراض مذکور دارد در روزگار قدیم حکما علاج بیمار به آلات طرب می‌کرده‌اند مناسب اوقات لیلی و نهاری در خانه خلوت مزین و روشن در نظر مریض ساز را به نوازش در می‌آورده‌اند تا این که به مرور آن مرض به اسهل وجوه بی مداوا او اشربه و از آن شخص زایل می‌شده‌است و در نسبت کواکب سبعه مذکور خواهد شد که هر ستاره به کدام مقام نسبت دارد و چون مغنی آواز بر کشد صدا از عروق قلبی و شرایین و مسا مات بدن استخراج شود و چون به حلقوم رسد از آنجا مابین کی لوس و کی موس رسیده نزاکت و لطافت به هم رسیده بیرون آید و موجب حال شود..

در این گفتارها به چند نکته عمده برخورد می‌کنیم :

۱-این سینا علم موسیقی را جزئی از ترکیب بدن انسان می‌داند که اگر دیدگاه او را بپذیریم به دید جدید از شیوه درمان گر موسیقی دست می‌یابیم (فراموش نکنید که آثار او را قرن‌ها در معتبرترین دانشگاه‌های اروپایی تا ابتدای قرن بیستم به عنوان مرجع تدریس می‌کرده‌اند.)

۲-بوعلی جوهره موسیقی را در اعضای بدن سیار می‌داند و به نظر او این حرکت از زمانبندی بسیار دقیقی تبعیت می‌کند و حتی بر همین مبنا تجویز درمان نموده یا پزشک را از درمان باز می‌دارد.

۳-ابن سینا شیوه درمان حکمای قدیم به وسیله موسیقی در مورد بیماری‌هایی مانند سل و تب صفراوی و قولنج را تأیید می‌کند ولی برخی از این نغمات درمان گر را «غریبه» می‌نامد که نشان می‌دهد قسمتی این دانش‌ها در زمان این سینا به غبار فراموشی آغشته بوده‌است.

۴-ابن سینا تأکید بر این نکته دارد که همانند کالبدی آسمانی و نجومی بسیاری از پدیده‌های پزشکی آن زمان «علم موسیقی» نیز پنداره‌ای فلکی دارد که بر اساس این پنداره در اعضای رئیسه بدن به تناوب مؤثر بوده و حتی توسط حکیم قابل بررسی و پایش (Monitoring) است.

وی دقیقاً ستاره ارقنوع را حاکم بر این بعد می‌داند و این خاصیت را به منزله آب و خون اعلام می‌دارد که در سراسر بدن جاریست و مطابق حرکات نجومی این ستاره می‌توان کیفیت نبض بیمار را پیش‌بینی و تعیین کرد.

۵-ابن سینا تکنیک موسیقی درمانی را بسیار کم عارضه و بی‌خطر می‌داند و اجرای آن را در زمان‌های مناسبی از شب و روز دانسته که بدون کمک دارو یا دستورهای خوراکی و آشامیدنی خاصی بیماری را زایل می‌کند وی با توجه به دانش پزشکی آن روزگار مکانیسم دقیقی را از تأثیر صورت موسیقی بر ارگان‌های بدن ذکر می‌کند که با عنایت به کواکب سبعه در زمان خاص خود مؤثر خواهد بود در اکثر نوشتارهای طب ایران توجه طبیبان قدیمی به اهمیت و تأثیر موسیقی در طبابت مشاهده می‌شود علی بن عباس محبوسی در کتاب کامل الصناعه می‌گوید:

«پزشک باید به آهنگ موسیقی آشنا باشد تا انگشتانش به گرفتن نبض ریاضت دریافت یابد تا رگ را به خوبی بشناسد» در این گفتار نواختن موسیقی هم برای تقویت احساس و دقت (ریاضت) حواس (حتی حس بساوایی) برای دانش آموختگان طب توصیه می‌شود.

تعریف موسیقی درمانی

موسیقی درمانی :کاربرد موسیقی وبرنامه های موسیقی درجهت توانبخشی بیماران جسمانی و روانی

انجمن موسیقی درمانی امریکا :استفاده وکاربرد موسیقی درجهت برخی اهداف درمانی که می تواند مواردی از جمله ایجاد تقویت وسازماندهی سلامت روحی وجسمی افراد را بدنبال داشته باشد است.

انجمن موسیقی درمانی استرالیا :استفاده بهینه ازموسیقی درجهت برخی اهداف درمانی ورفع نیازهای عاطفی، بدنی واجتماعی کودکان وبزرگسالان اسیب دیده که نیاز به کمک دارند .

انجمن حرفه ای موسیقی درمانگران :ابزاروشبکه های ارتباطی برای ایجاد رابطه متقابل بین بیمار ودرمانگر از راه موسیقی ونشانه های موسیقیایی تعریف میکنند که میتوانند هم دروضعیت بیمار وهم درشیوه درمان تغییراتی ایجاد کنند

تعریف موسیقی درمانگر

موسیقی درمانگر فرد تعلیم دیده ای است که به فعالیت های موزیکی نظام میبخشد وتلاش می کند تابامراجعین ارتباط درمانی پیداکند. این ارتباط مهمترین شاخص فعالیت موزیک تراپیست است .موزیک تراپیست برای اینکه برنامه های درمانی وروشهای موثر برای درمانجویان ایجاد کند باید برنامه ریزی دقیقی را بکار گیرد

جریان برنامه ریزی موسیقی درمانی

۱- تعریف مشکل درمانجو یا زمینه نیاز آن.

۲- فراهم آوردن هدفی برای درمانجو که به رفع نیاز اوکمک میکند .

۳- برنامه ریزی مناسب فعالیت های موزیکی که به درمانجو برای رسیدن به هدف کمک میکند.

۴- تکمیل روشها و فعالیت ها و ارزشیابی واکنش های درمانجو.

مزایای موسیقی درمانی

اثرات جسمانی

ساختارفیزیولوژی مغز در پاسخ به موسیقی تغییر میکند مثلا  فشار خون و ضربان قلب بستگی به نوع موسیقی دارد .همچنین موسیقی تنش ماهیچه ها را تسکین میدهد و مهارت های حرکتی را بهبود می بخشد .

باعث افزایش آندرفین و کاهش هورمونهای استرس می شود .

مطالعه ای که در سال ۱۹۹۳ در دانشگاه میشیگان انجام گرفت نشان داد که حتی ۱۵ دقیقه گوش دادن به موسیقی اثرات مثبتی بر روی فرد میگذارد.

اثرات روانی 

با توجه به نوع صدا ،موسیقی میتواند به آرامش فرد کمک کند مثلا باعث افزایش یادگیری و حافظه میشود اثرات موسیقی بر روی بچه ها یی که ناتوانی یادگیری داشتند ،به اثبات رسیده و به طور جزیی باعث افزایش تمرکز میشود.مطالعه ای که بر روی دانشجویان انجام شد نشان داد که آنها وقتی به آهنگ کلاسیک گوش میدهند مسایل ریاضی شان را بهتر انجام میدهند.

همچنین اثر بخشی موسیقی بر عاطفه انسان شناخته شده است .مثلا بر روی خواب بچه ها .

هدف ها و برنامه های موسیقی درمانی

به طور کلی فعالیت های موسیقی درمانی بر پایه چند محور کلی استوار است که عبارت است از خواندن،نواختن ، ساختن آهنگ حرکات موزیکال و بحث و گفتگو پیرامون موسیقی و فعالیتهای مرتبط با آن است.توجه اصلی در موسیقی درمانی هدفهای  درمانی و توانبخشی است . نوع برنامه و فعالیت های موسیقی درمانی به نوع ناراحتی و مشکل بیمار و همچنین هدف درمان بستگی دارد . معمولا جلسات موسیقی درمانی از گروه های کوچک و هماهنگ تشکیل میشود . وقتی مراجع و درمانگر در ارتباط متقابل و فعال قرار می گیرند آرامشی او را فرا می گیرد و به تدریج تمایل پیدا می کند تا در حلقه های گروهی نیز شرکت کند . در واقع شرکت در این جلسات برای تقویت و ایجاد مهارت های غیر موزیکال است وبیشتر به هدف های د رمانی توجه میشود .

دو روش در موسیقی درمانی

روش فعال 

نواختن ، خواندن و حرکات موزون پیرامون موسیقی

است . در این روش واکنش های مختلف عاطفی ، ذهنی ، حسی و حرکتی تحریک و برانگیخته میشود

روش غیر فعال

شنیدن موسیقی . در این روش بیشترین تاثیر و عملکرد در جهت بر انگیختن واکنش های عاطفی و ذهنی است محور های اصلی برنامه های موسیقی درمانی مثل شنیدن موسیقی آرام بخش و نواختن موسیقی در گروه های منظم و یا انفرادی ، خواندن آواز ها ،ترانه های فردی و گروهی و حرکات موزون پیرامون موسیقی است .

چرا موسیقی به عنوان روش درمانی مفید است

گاستن یکی از پایه گذاران اولیه موسیقی درمانی به این واقعیت تاکید می کند که موسیقی یک رفتار انسانی است ونه فقط برای اینکه انسان آن راخلق میکند بلکه برای اینکه ارتباط خود رابا آن می آفریند.گاستن سه اصل که ریشه اولیه استفاده از موسیقی است، را چنین برشمرده :

– ایجاد یا تجدید روابط بین فردی

– رشد احساس ارزشمندی درحین شکوفایی

– استفاده از پتانسیل ریتم درکسب نیرو ونظم

از نظر گاستن موسیقی ،رویدادی واقعی که درزمان اتفاق می افتد وتوجه لحظه به لحظه فرد را می طلبد .درموسیقی خصوصیات ذاتی معینی وجود داردکه موجب طلب – اجازه – تحریک وبرانگیختن رفتارهای خاصی می شود. نظم وساختارموجود درموسیقی خصوصا در ریتم آن می تواند درتشکل درک شخصی از جهان کمک کند .

چون موسیقی دارای خاصیتی مثبت ولذت بخش است به خاطر نیروی ارتباطی آن غالبا میتواند انگیزشهایی را فراهم کند که باعث پیوستن به گروه وارتباط با دیگران شود.